مطالعه، همانند انجام هر كار يا فعاليت ديگر، نيازمند استفاده از روش درست است, رشد و شكوفايي استعدادها، توانايي‌ها و دانش هر انسان به كميت و كيفيت مطالعه او بستگي دارد.
به گزارش
هفت چشمه به نقل از
جهانبين نيوز؛ مطالعه، همانند انجام هر كار يا فعاليت ديگر، نيازمند استفاده از روش درست است. رشد و شكوفايي استعدادها، توانايي‌ها و دانش هر انسان به كميت و كيفيت مطالعه او بستگي دارد. اگر به دقت بررسي كنيم خواهيم ديد كه يكي از دلايل افت تحصيلي برخي از دانش‌آموزان اين است كه شيوة مطالعة آنها بر طبق روشها و اصول صحيح مطالعه نيست و نه اينكه لزوماً كم مطالعه مي‌كنند. رعايت نكردن اصول و بهداشت مطالعه موجب پايين آمدن سطح كارآيي و بازدهي انسان، تضعيف روحيه، كاهش اعتماد به نفس و خستگي و دلزدگي از مطالعه مي‌شود. واقعيت اين است كه در دنياي امروز كه عصر اطلاعات و نبرد انديشه‌ها و مغز‌هاست و انسان با انبوه فزايندة اطلاعات اعم از كتاب، مجله، روزنامه و . . . مواجه است، نمي‌توان با همان روشهاي قديمي پيش رفت. در جهان امروز مطالعه، ضرورت پيشرفت است. در اينجا به ذكر پيشنهادها و توصيه‌هايي مي‌پردازيم كه رعايت آنها در هنگام مطالعه تقريباً براي همة افراد مفيد و ضروري به نظر مي‌رسد.
هدف : قبل از شروع مطالعه، حتماً هدف را مشخص كنيد. هدف از مطالعه مي‌تواند شامل لذت بردن از يك داستان، فهميدن يك مطلب. شركت در كنكور با آمادگي براي امتحان باشد.
اعتماد : اعتماد به خود و اعتقاد به توانستن، موفقيت و كامروايي را به ارمغان مي‌آورد. به خود اعتماد كنيد و معتقد باشيد كه قادر به انجام هر كاري هستيد. هنگامي كه شما حافظه خود را ضعيف مي‌دانيد، به خود تلقين كرده‌ايد كه همه چيز را فراموش كنيد.
برنامه‌ريزي : براي كارهاي روزمره و تصميمهاي خود برنامه داشته باشيد. برنامه‌ريزي همت و پشتكار، پله‌هاي موفقيت را تشكيل مي‌دهند. بر طبق برنامه عمل كنيد و از اينكه نتوانستيد كل برنامه را در مدت مقرر تمام كنيد، مأيوس نشويد.
خونسردي : دلهره و اضطراب، عدم موفقيت را در بر دارد و شما را به سوي شكست خواهد كشاند. به شكست فكر نكنيد و هرگونه دلهره و اضطراب را با ايجاد افكار مثبت و اعتماد به نفس از بين ببريد.
علاقه : علاقه در مطالعه، نقش مهمي را ايفا مي‌كند. اگر مطالب را با علاقه براي فهميدن و يا براي يك هدف مشخص بخوانيد آنها را بهتر درك مي‌كنيد و بيشتر به خاطر خواهيد سپرد.
تفكر و انديشه مثبت : به همة مسايل و موضوعهاي زندگي خود با نظر مثبت بنگريد. به آنچه هست فكر كنيد، نه به آنچه نيست. تفكر منفي آثار زيانباري خواهد داشت.
احساس رضامندي : سعي كنيد كه پس از مطالعه هر مطلب، خود را تقويت و تشويق نماييد و احساس رضامندي و خود ارزشمندي كنيد.
تمركز حواس : براي به خاطر سپردن و يا به ياد آوردن هر مطلب بايد تمركز حواس داشته باشيد. به عبارت ديگر، در حالي كه حواس شما به چيز ديگري است، حافظه نمي‌تواند مطلبي را به خاطر بسپرد و يا به ياد آورد.
طبقه‌بندي مطالب : هر قدر نكات به ياد سپرده شده به هم مرتبط‌تر باشند و منظم‌تر طبقه‌بندي شوند، بهتر در خاطر مي‌مانند و به ياد آوردن آنها راحتتر و سريعتر خواهد بود.
فهميدن مطالب : حتي‌الامكان سعي كنيد كه مطالب را بفهميد و به خاطر بسپاريد، زيرا مطالبي كه طوطي‌وار حفظ شده‌اند، خيلي زود فراموش خواهند شد.
فعال بودن : در هنگام مطالعه بايد فعال بود. يادداشت‌برداري، حاشيه نويسي، طبقه‌بندي و سازمان دادن، برجسته و بازكردن نكات مهم مطالب مورد نظر، به زبان خود تكرار مطالب و . . . از جمله فنوني هستند كه انسان را در هنگام مطالعه فعال نگه مي‌دارند.
فشار نياوردن به حافظه : از فشار آوردن به حافظه خود و متراكم كردن زمان فراگيري جداً بپرهيزد و در فعاليتهاي ذهني بين هر 30 تا 40 دقيقه يك بار به مدت 5 دقيقه استراحت و تنفس عميق داشته باشيد.
اجتناب از مطالعه اجباري : هنگامي كه بسيار خسته هستيد و يا بعد از مدتي مطالعه خسته شده‌ايد و تمركز حواس خود را از دست داده‌ايد، بهتر است سعي نكنيد مطالعه خود را به طور اجباري ادامه دهيد، زيرا اين باعث دلزدگي شما از مطالعه خواهد شد.
استراحت مطلق پس از مطالعة علمي : ميزان از دست دادن مطالب و فراموشي حافظه در خواب به مراتب كمتر از بيداري است. بنابراين بعد از آموختن يك مطلب علمي و مشكل (بخصوص قبل از امتحان) مدتي استراحت مطلق داشته باشيد.
به خاطر سپردن : در به خاطر سپردن مطالب سعي كنيد مطالب را بفهميد و خلاصه آن را در ذهن خود تكرار كنيد.
تكرار : تكرار مهمترين و اساسي‌ترين مرحله يادگيري درست است.
تحرك و ورزش : براي رسيدن به اهداف خود در زندگي تلاش كنيد. روزها را با ورزش آغاز كنيد و براي تقويت روحية خود، اهدافتان را در ذهن تجسم كنيد و هر گونه ترديد در رسيدن به آنها را دور بريزيد كه ترديدها بازدارنده هستند ؛
مكان مطالعه : استفاده از يك مكان مشخص براي مطالعه به تمركز حواس كمك مي‌كند. حتي‌الامكان بهتر است در محل به خصوصي مطالعه كنيد و مكان مطالعة خود را كمتر تغيير دهيد
مكان يا محل مطالعه : همچنين بايد عاري از سر و صدا باشد و عوامل و محركهايي كه منجر به حواس‌پرتي مي‌شوند به حداقل ممكن كاهش يابند.
نور و حرارت مكان مطالعه : بايد مناسب باشد . درماي 20 درجه و نور متوسط كه نه خيلي زياد باشد و نه كم، مفيد خواهد بود.
زمان مطالعه : سعي كنيد زمان مشخصي براي مطالعه در هر روز در نظر بگيريد، به طوري كه در آن زمان به هيچ كاري ديگر نپردازيد و آمادگي كامل براي مطالعه داشته باشيد.
زمان مطالعه : با توجه به اينكه تحقيقات نشان داده است مطالعه در هنگام شب (قبل از خواب و صبح زود) كارآمدتر است، بيشتر در اين مواقع مطالعه كنيد.
وضعيت بدن در هنگام مطالعه : نشستن پيش‌ميز مطالعه بهترين وضعيت مطالعه است، لذا از دراز كشيدن بپرهيزيد كه تمركز حواس را از بين مي‌برد و موجب خواب آلودگي مي‌شود؛
يادداشت برداري و خلاصه نويسي : با يادداشت‌برداري و خلاصه نويسي مي‌توانيد مطالبي را كه نياز به انديشه و تفكر بيشتري دارند و يا بايد آنها را حفظ كنيد راحتتر به خاطر بسپاريد.
تندخواني : سعي كنيد تندخواني را بياموزيد و تمرين كنيد كه تند بخوانيد، تندخواني باعث صرفه‌جويي در وقت و تمركز حواس مي‌شود. شما مي‌توانيد با توجه به اهداف خود براي مطالعه مطالب گوناگون از روشهاي مختلف استفاده كنيد.
حداكثر استفاده از تجربيات : بكوشيد به مطالب مطالعه شده معنايي شخصي بدهيد و از روشهايي كه به تجربه دريافته‌ايد و بيشترين بازدهي را براي شما دارد، حداكثر استفاده را بكنيد.
برقرارري پيوند بين مطالب آموخته شده : بين مطلب جديدي كه مي‌خواهيد ياد بگيريد و مطالبي كه قبلاً يادگرفته‌ايد، پيوند برقرار كنيد؛
تصوير‌سازي ذهني و تجسم عيني : در هنگام مطالعه براي يادگيري مطالب از تصوير‌سازي ذهني و تجسم عيني استفاده كنيد. اين تصاوير در بازيابي و به خاطرآوردن مطالب نقش به سزايي دارد؛
خط كشيدن زير عبارات مهم : خط كشيدن زير عبارات و مطالب مهم در بازخواني و تمركز بيشتر آنها مؤثر است.
بيان مطالب : سعي كنيد مطالبي را كه مطالعه كنيد براي خود بيان و تكرار كنيد، زيرا يادآوري مطالب خوانده شده باعث يادگيري بهتر مي‌شود.
وقت كافي براي مطالعه : ميزان يادگيري با مدتي كه صرف آن مي‌شود، رابطة نزديك دارد. بنابراين، توصيه مي‌شود كه براي مطالعه وقت كافي در نظر بگيريد ؛
از بر خواندن مطلبي كه قبلاً ياد گرفته‌ايد براي شخص ديگري كه بتواند اشتباهات شما را اصلاح و جا افتادگيهاي آن را گوشزد كند، بسيار مفيد است.
برگة نكته‌ها : استفاده از برگه نكته‌ها (نوشتن نكات مهم و داراي اهميت خاص و دادن تعريفي از آن به زبان خودتان بر روي ديگر آن ) نيز مي‌تواند شگردي مؤثر در مطالعه باشد.
استفاده از نقشه‌ها و تصاوير : سعي كنيد از نقشه‌ها، تصاوير و نمودارهاي كتابها حداكثر استفاده را بكنيد و خوب به آنها دقت نماييد.
تقسيم مطالب : مطالب دشوار را به قسمتهاي ساده‌تر و كوچكتري تقسيم كنيد.
تمركز نيرو : براي آنكه بر خويش مسلط شويد بايد بتوانيد نيروي خود را متمركز كنيد و آن را در مسير هدف از پيش تعيين شده به كار بيندازيد.
تغذيه مناسب اعم از غذا و اكسيژن : ذهن آدمي همچون ديگر اعضاي بدن براي فعاليتهاي روزانه خود به مواد غذايي و اكسيژن كافي نيازمند است. بايد با تغذيه مناسب انرژي مورد نياز مغز را تأمين كنيد. همچنين تغذيه مناسب، يكي از مهمترين عوامل مؤثر در افزايش كارآيي حافظه است.
عدم استفاده از دخانيات : استفاده از سيگار يا دخانيات نه فقط موجب خستگي زودرس جسم و روان مي‌شود، بلكه عوامل طبيعي نظام عصبي و حافظه را نيز مختل مي‌كند و تأثيرات دائمي بر روي حافظه خواهد گذاشت. بنابراين منطقي نيست كه دخانيات را وسيله‌اي براي رفع خستگي يا عاملي براي افزايش تمركز حواس بدانيم. چرا كه سيگار با كم كردن ميزان اكسيژن مغز بازدهي آن را كاهش مي‌دهد.
سلامت و آرامش ذهني و عاطفي : وجود سلامت و آرامش ذهني و عاطفي شرط اصلي مطالعة خوب است. بنابراين بايد تلاش كنيد كه در آرامش فكري هر چه بيشتر به مطاله بپردازيد و در پي ايجاد آرامش فكري و بهداشت رواني باشيد.
انتهاي پيام/